Okul hayatı öğrenciler için de aileler için de pek çok kararın verilmesi, pek çok seçimin yapılması gereken bir dönemdir.
Önce eğitim hayatına devam edilmek istenen lise kararını vermek gerekir, bunun için de meslek/alan seçimi yapılır. En sonunda da bu alanda eğitim veren üniversiteler yada bir alanda uzmanlık sağlayacak farklı yöntemler arasında bir seçim yapmak gerekir.
Okul seçimi ve meslek seçimini kolaylaştırmak için rehberlik uzmanları ve danışmanların uyguladığı pek çok test var. Hepsinin başında, en önemlisi kişinin kendini tanıması, kişilik özelliklerine göre kendisine en uygun seçimi yapmasını sağlar.
SWOT Analizi Nedir?
SWOT Analizi yöntemi önemli karar anlarında çoğunlukla işletmelerin uyguladığı, hemen her konuda kişisel kararların alınmasında da kolaylıkla uygulanabilecek bir yöntemdir.
SWOT kelimesi, hem kişiler hem de işletmeler için 4 ana özelliğin İngilizce karşılıklarının baş harflerinden oluşmuştur. Bunlar; Strengths (güçlü yönler), Weaknesses (zayıf yönler), Oppurtunities (fırsatlar) ve Threats (tehditler) kelimelerinin ilk harflerinin birleştirilmesiyle oluşur. SWOT analizi güçlü ve zayıf yönlerinizi anlamanıza, fırsatların farkına varmanıza ve karşılaşabileceğiniz tehditleri görmenize yardımcı olacak faydalı bir tekniktir.
Karar almadan önce önümüzdeki seçeneklerin güçlü yönlerini, zayıf yönlerini, bu kararı verdiğimizde karşımıza çıkabilecek fırsatların farkına varmamızı ve karşılaşabileceğimiz tehlikelerin neler olabileceğini bir tablo ile karşımıza koyar.
SWOT Analizi Nasıl Yapılır?
Bu yazıda SWOT Analizini kişisel açıdan inceleyeceğiz.
İç Faktörler:
Dış Faktörler:
Güçlü yönlerimiz ve zayıf yönlerimiz bizi biz yapan, değiştirme gücü bizim elimizde olan iç faktörlerdir. Fırsatlar ve Tehditler ise çevresel etkenlerden oluşur. Elimizde olmayan, bizden bağımsız olarak gelişen faktörlerdir.
Zayıf Yönlerim
Tehditler
Fırsatlar
Güçlü Yönlerim
SWOT Analizi sonucunda çeşitli kazanımlar elde ederiz:
1. Güçlü yönlerimizi fırsatlardan yararlanacak şekilde kullanabiliriz.
2. Zayıf yönlerimizin farkına vararak onları güçlü yönlere dönüştürecek stratejiler geliştirebiliriz.
3. Çevremizdeki tehditleri güçlü yanlarımız ile bütünleştirebilecek fırsatlara dönüştürebiliriz.
İç Faktörler:
Güçlü Yönler: Bu bölümde güçlü olunan alanları, öğrencinin notlarının ve ilgisinin yüksek olduğu dersler ve konuları ve bunların verdiği avantajları listeleyeceğiz. Güçlü yönleri belirlemek için aşağıdaki sorulara, hem kendi açınızdan hem de çevrenizdeki kişilerin açısından bakarak cevap vermelisiniz. Kendinizi öven veya mütevaziye kaçan cevaplar yerine tarafsız ve objektif bir yaklaşım sergilemelisiniz. İşte sorular:
1. Başkalarının sahip olmadığı ne gibi avantajlara sahipsiniz? (Yetenekleriniz, becerileriniz, eğitimleriniz ve bağlantılarınız gibi noktalar)
2. Diğerlerine göre daha iyi yaptığınız şeyler neler?
3. Hangi kişisel kaynaklara erişim sağlayabilirsiniz?
4. Çevrenizdeki kişilere göre güçlü olan yanlarınız neler?
5. Gurur duyduğunuz başarılarınız var mı? Varsa hangileri?
6. Başkalarının önemsemediği; ama sizin önemsediğiniz değerler hangileri?
Zayıf Yönler: Kendimize karşı dürüst, gerçekçi ve tarafsız olmamız gereken bölüm. Zayıf olunan alanlar başarımıza gölge düşüren, geliştirmemiz gereken özelliklerimiz. Bu bölüm hem fırsatları hem de tehditleri doğuran en önemli bölümdür. Kişiliğimizin zayıf yönleri kadar karar vermemiz gereken konuda bu özelliklerimizin bize ne kadar engel olacağını da ortaya koyar.
1. İyi yapamadığınızı düşündüğünüz ve bu nedenle kaçındığınız işler neler?
2. Çevrenizdeki kişilere göre sizin zayıf olduğunuz işler ve yönler hangileri olabilir?
3. Kendinizi eksik hissettiğiniz ve eğitimini almadığınız (alıp uygulayamadığınız) noktalar neler?
4. Kötü iş alışkanlıklarınız var mı? (Sürekli geç kalmak, fazla dağınık çalışmak, sorumluluk altında ezilmek, iş arkadaşlarıyla sorun yaşamak, stresli durumlarda çalışamamak gibi)
5. İşinizi iyi bir şekilde yapamamanıza neden olan kişisel özelliklere sahip misiniz? (Agresif veya çekinen biri olmak, aklındakileri kelimelere dökmekte zorlanmak gibi)
Mevcut durumun farkında olmak, özellikle bizi engelleyen yönlerimizi, eksiklerimizi bilmek ve bunları önce benimsemek sonra da gidermeye çalışmak başarı yolunda ilk adımdır.
Dış Faktörler:
Fırsatlar: Dış faktörlerin ilki olan Fırsatlar, seçimimizin taşıdığı fırsat alanlarıdır. SWOT analizinde fırsatlar, gelecek ve gelişim vaat eden ancak henüz değerlendirilmemiş olguları ifade eder. Bunları ortaya çıkarmak için sorulabilecek sorular:
1. Hayatınızla ilgili değerlendirebileceğiniz fırsatlar neler?
2. Fırsatlar sizin için ne ifade ediyor?
3. Güçlü yönlerinizin size sağlayabileceği olanaklar neler?
4. Zayıf yönlerinizin size sağlayabileceği olanaklar neler?
5. Bugüne kadar hangi zor durumları fırsata çevirdiniz?
Güçlü Yönler
1. Başkalarının sahip olmadığı ne gibi avantajlara sahipsiniz? (Yetenekleriniz, becerileriniz, eğitimleriniz ve bağlantılarınız gibi noktalar)
2. Diğerlerine göre daha iyi yaptığınız şeyler neler?
3. Hangi kişisel kaynaklara erişim sağlayabilirsiniz?
4. Çevrenizdeki kişilere göre güçlü olan yanlarınız neler?
5. Gurur duyduğunuz başarılarınız var mı? Varsa hangileri?
6. Başkalarının önemsemediği; ama sizin önemsediğiniz değerler hangileri?
Zayıf Yönler
1. İyi yapamadığınızı düşündüğünüz ve bu nedenle kaçındığınız işler neler?
2. Çevrenizdeki kişilere göre sizin zayıf olduğunuz işler ve yönler hangileri olabilir?
3. Kendinizi eksik hissettiğiniz ve eğitimini almadığınız (alıp uygulayamadığınız) noktalar neler?
4. Kötü iş alışkanlıklarınız var mı? (Sürekli geç kalmak, fazla dağınık çalışmak, sorumluluk altında ezilmek, iş
arkadaşlarıyla sorun yaşamak, stresli durumlarda çalışamamak gibi)
5. İşinizi iyi bir şekilde yapamamanıza neden olan kişisel özelliklere sahip misiniz? (Agresif veya çekinen biri olmak, aklındakileri kelimelere dökmekte zorlanmak gibi)
Fırsatlar:
1. Hayatınızla ilgili değerlendirebileceğiniz fırsatlar neler?
2. Fırsatlar sizin için ne ifade ediyor?
3. Güçlü yönlerinizin size sağlayabileceği olanaklar neler?
4. Zayıf yönlerinizin size sağlayabileceği olanaklar neler?
5. Bugüne kadar hangi zor durumları fırsata çevirdiniz?
Tehditler:
1. Güçlü veya zayıf yönlerinizin size verebileceği zararlar var mı? Varsa bunlar nelerdir?
2. Hayatınızda size genel olarak zarar verebilecek neler var?
3. Herhangi bir tehditle karşılaştığınızda nasıl tepki veriyorsunuz?
4. Hayatınızdaki tehditleri azaltmak için neler yapabilirsiniz?
5. Şu an meşgul olduğun işinde karşına çıkan engeller neler?
Tehditler: Çevrenin, sektörün, ortamın taşıdığı tehlikelerdir. Sizin için risk taşıyan unsurlar nelerdir. Gelecek planlarınızda yer alabilecek tehditleri iyi tanırsanız bugünden önleminizi alabilir ve buna göre planınızı şekillendirebilirsiniz. İşte sorular:
1. Güçlü veya zayıf yönlerinizin size verebileceği zararlar var mı? Varsa bunlar nelerdir?
2. Hayatınızda size genel olarak zarar verebilecek neler var?
3. Herhangi bir tehditle karşılaştığınızda nasıl tepki veriyorsunuz?
4. Hayatınızdaki tehditleri azaltmak için neler yapabilirsiniz?
5. Şu an meşgul olduğun işinde karşına çıkan engeller neler?
Unutulmaması gereken çarpıcı nokta, farkında olduğunuz tehditler olası fırsat kaynaklarıdır!!
Yeni fırsatları keşfedin. Tehditleri kontrol edin ve ortadan kaldırın.
Her kategorideki soruları 4 farklı bölümde de cevaplayarak analizinizi yapabilirsiniz.
ÖRNEK BİR SWOT ANALİZİ
Artık bir kağıt alıp dörde bölerek işe koyulabilirsiniz.....